De geschiedenis van alternatieve archieven zit boordevol overwegingen, discussies, beslissingen en heroverwegingen. Grote en kleine besluiten over wat er allemaal onder het collectiebeleid viel en welke trefwoorden daar dan aan toegekend moesten worden, leidden tot belangrijke gesprekken in het archief over inclusie en exclusie. Alle kleine en grote keuzes die in de archiefinstellingen gemaakt worden hebben directe invloed op de toegankelijkheid van informatie. Archiefmedewerkers moeten constant nadenken over hoe ze de toegankelijkheid bewaren, vooral in archieven die bedoeld zijn om de geschiedenis te bewaren van groepen die in traditionele erfgoedinstellingen worden buitengesloten.
Omdat deze gesprekken en keuzes meestal achter de schermen plaatsvinden, heeft deze tentoonstelling een aantal momentopnames uit deze geschiedenis uitgelicht. Ook na deze momenten bleven de archieven in ontwikkeling. Door de jaren heen hebben veel andere keuzes, in reactie op nieuwe omstandigheden, geleid tot de huidige dagelijkse praktijk bij IHLIA en Atria. Ook nu blijven de keuzes die hier gemaakt worden van groot belang voor de manier waarop en voor wie de geschiedenis zichtbaar en vindbaar wordt gemaakt.
Kijk en luister
De online expositie Het Archief in Ontwikkeling is een digitale weergave van de fysieke tentoonstelling die tot begin mei bij IHLIA te zien is geweest. Hierin zoomt samensteller Noah Littel in op een aantal momentopnames uit de geschiedenis van de Nederlandse Lesbische Archieven, het Dokumentatiecentrum Homostudies, en het Internationaal Informatiecentrum en Archief voor de Vrouwenbeweging (IIAV).
Via onderstaande ‘hoofdstukken’ kun je eenvoudig navigeren door de tentoonstelling. Bij sommige pagina’s zijn de teksten ook beschikbaar als audiofragment. Dit wordt aangegeven via de link ‘Luister de audiotour’.
Achter de schermen van alternatieve archieven van Nederland
Hebben is hebben maar houden is kunst
Het archief van de hartstocht
Schoenendozen, trefwoordenlijsten en thesauri
Inclusie in het archief
Niet alleen een witte collectie met een zwart sausje
Colofon
Curator
Noah Littel
Productie en bronmateriaal
IHLIA LGBTI Heritage
Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis
Teksten
Noah Littel
Vertaling
Marike van Dam, More than Words Translation & Editing
Redactie
Gemma Rameckers
Ruimtelijk en grafisch ontwerp
Fleur Jacobs, IHLIA LGBTI Heritage
Audiotour
izi.travel
Noah Littel
Met dank aan
The Critical Visitor: Intersectional Approaches for Rethinking & Retooling Accessibility and Inclusivity in Heritage Spaces
Projectbegeleiders
Eliza Steinbock, Hester Dibbits & Dirk van den Heuvel
Alle geïnterviewden genoemd in de tentoonstelling
Hannah van Herk, Eef Keijzer, Jeannette Nijboer en Jack van der Wel
Alle andere geïnterviewden die niet genoemd worden in de tentoonstelling, maar die me wel geholpen hebben de historische context te begrijpen en representeren
Fotografen
Marian Bakker, Jeannette Nijboer, Jet Budelman, Marian Spinhoven, Annemarie Kloosterman, Marije van Mierlo, Robertino Romeny, Mieke Geuzebroek, Elies Hijma, Marie Louise Wiegerinck, Mieke Nooijen, G.D. Luce & Martien Sleutjes
Fotocredits
Van links naar rechts en boven naar beneden:
Portret van Erik Bakker, vrijwilliger bij Homodok-LAA (2003). Fotograaf: Marian Bakker
Groepsportret bij de opening van het Lesbisch Archief Amsterdam. Hannah van Herk houdt de archiefmap vast (1982). Fotograaf: Marian Bakker
Groepsportret van de medewerkers van het Lesbisch Archief Amsterdam. Van links naar rechts: Elies Hijma, Ellen Kamerbeek met de hockeystick, Marion de Graaff, Auk Dijkstra en op de grond zit Eef Keijzer (1989). Fotograaf: Marian Bakker
Portret van Marian de Graaf, zij neemt het congres ‘Geschiedenis tussen eigen ervaring en wetenschap’ in Utrecht op (12 mei 1989). Fotograaf: Marian Bakker
Portret van auteur Megchel Doewina die voorleest uit eigen werk op de borrel van het Lesbisch Archief Amsterdam (7 april 1989). Fotograaf: Marian Bakker
Applaudisserende vrouwen tijdens een borrelbijeenkomst met het thema Lesbisch theater in het Lesbisch Archief Amsterdam. Links: Korrie de Vet (2 juni 1989). Fotograaf: Marian Bakker
Foto van Marjan van Velzen bij een vitrine van het Lesbisch Archief Leeuwarden (1989). Fotograaf: Marian Bakker
Miranda Huising, medewerker van het Lesbisch Archief Leeuwarden, restaureert een boek (1989). Fotograaf: Marian Bakker
Foto van drie lachende vrouwen achter catalogusbakjes bij Het Lesbisch Archief in het Anna Blaman Huis te Leeuwarden (1988). Fotograaf: onbekend
Overzichtsfoto van een borrelbijeenkomst met het thema Lesbisch theater in het Lesbisch Archief Amsterdam. Loes Siegmund is aan het woord (2 juni 1989). Fotograaf: Marian Bakker